Một khu đất trống rộng lớn ở sát Phố Tàu Montréal đã nằm im lìm trong nhiều năm qua.
Nay các cơ quan về chuyên chở có kế hoạch biến lô đất đó thành một trạm xe điện như một phần của dự án đường xe điện nhẹ trị giá 10 tỉ đô-la để kết nối trung tâm thành phố Montréal với đầu đông của thành phố – một kế hoạch bao gồm một đường rầy trên cao dọc theo một phần của Đại lộ René-Lévesque.
Tuy nhiên một trạm xe điện hoàn toàn không phải là thứ mà một nhóm cư dân khu Phố Tàu muốn thấy ở khu đất trống đó.
Winston Chan, một thành viên của ủy ban có tên là ‘Inclusive Revitalization: Present and Future of Chinatown’, cho biết: “Nó có thể là một trung tâm cộng đồng; nó có thể là nhà ở rẻ tiền cho người cao niên; nó có thể là gì đó liên quan đến lịch sử của Phố Tàu”.
Giai đoạn thứ hai của hệ thống xe điện nhẹ, được gọi là “REM de l’Est”, đang được phát triển bởi CDPQ Infra, một công ty thuộc nhà quản lý quỹ hưu trí của Québec – “Caisse de dépôt et placement du Québec”.
Chan cho biết nhóm của ông đã gửi một lá thư tới CDPQ Infra vào năm ngoái, nêu rõ những lo ngại của họ về tác động của dự án đối với Khu Phố Tàu – một khu vực đã bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề do mất du lịch, các tòa nhà văn phòng trống rỗng và các ảnh hưởng khác của đại dịch trong hai năm qua.
Mặc dù vậy, các nhà chức trách vẫn xúc tiến kế hoạch bao gồm một nhà ga ở góc St-Laurent và René-Lévesque.
Họ khẳng định đường rầy trên cao sẽ không che khuất tầm nhìn của cổng chào vào Khu Phố Tàu, nhưng Chan cho biết vấn đề thực sự là mất không gian dành riêng cho khu lịch sử.
Ông Chan nói: “Khu phố Tàu sẽ bị thu hẹp lại bất chấp sự bảo vệ di sản từ Thành phố Montréal và chính quyền Québec”. Ông Chan nhắc lại các dự án như đường hầm Ville-Marie, Complexe Desjardins và Palais des congrès, nơi đã chứng kiến toàn bộ khu dân cư bị phá bỏ và cư dân phải dời chỗ ở mỗi lần có xây cất mới.
Ông nói rằng Khu Phố Tàu đã được phục vụ bởi các tuyến xe điện ngầm màu Cam và màu Lục. Trạm REM không cần thiết và không phù hợp.
Chan cho biết ông cũng lo ngại giá bất động sản sẽ tăng vọt, khiến khu vực này không dễ sống đối với khoảng 700 cư dân coi khu phố Tàu là nhà, trong đó có nhiều người cao niên có thu nhập thấp. Ông nói: “Khu phố Tàu không phải là một viện bảo tàng. Thực sự có người sống ở đó”.
Kế hoạch cho “REM de l’Est” bao gồm 23 trạm dọc theo 32 cây số đường rầy, trải dài từ trung tâm thành phố đến Pointe-aux-Trembles và Montréal-Nord thông qua sự kết hợp của các đường hầm dưới lòng đất và đường rầy trên cao.
từ phía đông đến trung tâm thành phố và những người từ trung tâm thành phố đến phía đông”.
Như hiện tại, kế hoạch là có một không gian cộng đồng mở xung quanh trạm xe điện Chinatown, nhưng CDPQ sẵn sàng chào đón những đề nghị nếu chính quyền địa phương muốn đưa một tòa nhà nào đó vào địa điểm.
Thị trưởng Montréal Valérie Plante tuần qua cho biết chính quyền của bà hoan nghênh sự phát triển của phương tiện chuyên chở công cộng trong thành phố. Bà nói khu vực phía đông cần cải thiện giao thông và dự án này sẽ giúp phát triển kinh tế. Bà nói rằng phần phía đông của hòn đảo cần một số sự quan tâm, tình yêu thương, những điều này sẽ đưa mọi người đến đó đầu tư và sinh sống.
Theo thông báo của nhà thầu CDPQ Infra, kế hoạch thiết kế cho tuyến xe điện nhẹ ở phía đông (REM de l’Est) sẽ kéo dài từ trung tâm thành phố đến Pointe-aux-Trembles.
Ngoài một đường rầy trên cao chạy dọc theo sông Saint Lawrence, thiết kế bao gồm một lối đi bộ mới dài 16km, mở rộng đường dành cho xe đạp dài 24km và 70.000 đơn vị gia cư và văn phòng mới sẽ được tích hợp vào thiết kế.
Dự án 10 tỉ đô-la cũng bao gồm các lối đi dạo trên đường Sherbrooke East, Notre-Dame và René-Lévesque.
Nguyên Minh (Theo CBC)
