Một người Canadian khi đến tuổi 60 là lúc mà người này sẽ phải đặt câu hỏi là lúc nào nên xin tiền hưu công CPP và lúc nào thì nên lấy tiền già?: nếu lấy sớm thì tiền hưu và tiền già sẽ ít hơn và nếu lấy trễ thì số tiền hàng tháng sẽ nhiều hơn.
Tuổi nào mà người ta có thể xin tiền hưu, tiền già và tuổi nào thì phải xin vì nếu có trì hoãn lâu hơn cũng không được thêm tiền.
Thời điểm mà người ta lấy tiền hưu công CPP hay tiền già OAS sẽ thay đổi tùy từng hoàn cảnh của mỗi người, nhưng bình thường thì khi nghỉ làm vào tuổi 65 thì người ta cũng xin tiền già và tiền hưu khi không làm việc nữa.
Theo những quy định của chính phủ thì người ta có thể bắt đầu xin lãnh tiền hưu từ khoảng thời gian 60 tuổi lên đến 70 tuổi và xin lãnh tiền già trong thời gian từ 65 tuổi cho đến 70 tuổi.
Số tiền hưu CPP và tiền già OAS được lãnh:
– Trong năm 2021, tiền hưu công CPP tối đa mà một người được lãnh là $1,203.75.
Tiền hưu CPP được trả cho một người tùy theo số lương và số tiền thuế CPP mà người này đã đóng khi đi làm. Thông thường chỉ vào khoảng $900 một tháng trở xuống cho những người có số lương trung bình khi còn làm việc.
– Trong năm 2021, tiền già OAS tối đa mà một người được lãnh khi đủ 65 tuổi là $618.45. Muốn được lãnh tối đa $618.45 một tháng, một người phải ở Canada ít nhất 40 năm sau khi người này 18 tuổi.
Nếu thời gian ở ít hơn 40 năm, thì số tiền già cũng giảm theo.
Chính quyền tính toán số tiền hưu công CPP cho người được 65 tuổi.
Người ta cũng có thể lấy tiền hưu từ năm 60 tuổi, nhưng mỗi năm sớm hơn thời điểm 65 tuổi, tiền hưu sẽ giảm 0.6% 1 tháng hay 7.2 phần trăm một năm so với tiền lãnh vào năm 65 tuổi.
Người ta cũng có thể trì hoãn không lãnh tiền già và tiền hưu công khi được 65 tuổi, nhưng hạn chót phải khai là năm 70 tuổi: Cứ mỗi năm trì hoãn thì số tiền già OAS và tiền hưu CPP sẽ gia tăng thêm 0.6 phần trăm một tháng hay 7.2 phần trăm một năm.
A-Những lý do muốn lấy tiền hưu sớm
1-Sức khỏe yếu kém:
nhiều người đã xin lấy tiền hưu công CPP trước tuổi 65, vì sức khỏe yếu kém, và họ không biết có sống lâu trăm tuổi,để tiếp tục lãnh tiền hưu?
Những người có bệnh mãn tính có thể làm đơn xin tiền hưu tàn tật ( CPP Disability) trước khi đủ tuổi 65.
Điều kiện để xin phải trên 60 tuổi và có giấy chứng nhận của bác sĩ gia đình là một người tàn tật.
2. Lợi tức thấp:
Những người có lợi tức thấp, nên xin tiền hưu CPP sớm, vì tiền hưu CPP sẽ không có nhiều cho những người có lợi tức thấp, và như thế họ sẽ được thêm tiền bù , the Guaranteed Income Supplement (GIS).
Những người có lợi tức thấp nên nghỉ hưu sớm vì họ có thể còn được lãnh thêm tiền bù GIS
Quý vị nên nhớ là phải xin tiền hưu trước, và nếu tiền hưu thấp thì mới có thêm tiền bù GIS.
B- Lý do nên lấy tiền hưu CPP và tiền già OAS trễ
Chúng ta nên nhớ là người ta chỉ có quyền lấy tiền hưu non trước khi đến 65 tuổi, nhưng có thể trì hoãn không lấy tiền hưu và tiền già đúng kỳ hạn ở tuổi 65.
Tuổi thọ:
Nếu bạn có sức khỏe tốt, sống trong gia đình có cái di truyền sống lâu, thì có thể xin lấy tiền hưu và tiền già trễ hơn.
Lấy tiền hưu và tiền già cứ trễ 1 năm, thì tiền lãnh hàng tháng sẽ gia tăng 0.6 phần trăm.
Theo những tính toán của các chuyên gia thì nếu 1 người sống qua được tuổi 90 thì nên lấy tiền hưu và tiền già trễ vì có lợi hơn.
Nhưng làm sao ai có thể biết được mình sống đến bao nhiêu tuổi? Bệnh tật, tai nạn có thể đến bất cứ lúc nào.
Tiếp tục làm việc bán thời gian sau khi về hưu?
Có rất nhiều khi về hưu, vẫn tìm một việc làm bán thời gian để có thêm lợi tức, cũng như để không phải ngồi nhà không có việc làm sinh bệnh tật.
Những người tiếp tục làm việc và tiếp tục đóng tiền thuế hưu ( CPP contributions) cho đến năm người này 70 tuổi. Sở thuế sẽ tự động không khấu trừ tiền thuế hưu cho những người trên 70 tuổi, dù người này vẫn còn tiếp tục đi làm.
Sở thuế Canada sẽ tính vào số tiền thuế hưu mà người này đóng trong năm trước, để gia tăng số tiền hưu bổng mà người này được lãnh trong năm sau đó.
Khi nào tiền già OAS bị khấu trừ?
Tiền già OAS bị khấu trừ hay còn gọi là the OAS clawback là khi lợi tức hàng năm của người này cao.
Vào năm 2021, nếu số lợi tức ròng ( net income) của một người đang hưởng tiền già OAS dưới con số $79,845 thì số tiền già mà người này nhận không suy suyển.
Nhưng nếu lợi tức của người này cao hơn $1 ở mức $79,846 thì tiền già sẽ bị trừ đi 15 xu.
Lấy thí dụ một người đang lãnh tiền già mà số lương của người này trong năm ngoái là $85,000, cao hơn con số $79,846 là $5,946, thì tiền già của người này trong năm nay sẽ bị trừ đi tổng cộng $ 891.90 hay $74.33 một tháng ( 15%x 5,946= 891.90)
Như thế một người lãnh tiền già tối đa ở mức $618.45 một tháng, và nếu lợi tức của họ trên $128,000 trong năm ngoái thì năm nay sẽ không có 1 xu tiền già.
Những cách giúp không bị cắt tiền già OAS
1- Bỏ tiền vào trương mục tiết kiệm miễn thuế TFSA
Tiền lời sinh ra từ số tiền bỏ vào TFSA sẽ không bị đánh thuế
2- bỏ tiền vào RRSP: bạn vẫn có quyền bỏ vào quỹ về hưu RRSP cho đến khi 70 tuổi với điều kiện là vẫn đi làm và có lợi tức. Tiền bỏ vào quỹ hưu RRSP sẽ được trừ thuế giúp làm giảm số lợi tức ròng (net income) của bạn.
3. Lựa chọn cách đầu tư:
Bỏ tiền vào các trương mục tiết kiệm ngân hàng, tiền lời sinh ra bị đánh thuế 100%.
Nếu bỏ tiền mua cổ phiếu của các công ty , các ngân hàng, thì hàng năm các ngân hàng, các công ty này cho tiền lời cổ phiếu. Tiền lời cổ phiếu sẽ không bị đánh thuế 100%.
4. Mua cổ phiếu trên thị trường chứng khoán
tiền lời do việc mua bán cổ phiếu chỉ phải tính thuế 50%.