Lý Anh
Padmavati là bộ phim lịch sử diễn tả cuộc đời của nữ hoàng Padmavati, chuyển thể từ sử thi hư cấu của Malik Muhammad Jayasi năm 1540. Trước ngày phim Padmavati ra mắt khán giả, phe bảo thủ ở Ấn Độ lên án bộ phim bóp méo lịch sử. Nhiều chính khách thuộc phe bảo thủ và những người trong gia đình hoàng thất cho rằng, người làm phim cố tình khai thác mối quan hệ tình ái giữa nữ hoàng Padmavati với thủ lĩnh Hồi giáo là điều không đúng sự thật lịch sử. Thậm chí nghị sĩ Surajpal Amu, thuộc Đảng Nhân dân Ấn Độ (Bharatiya Janata Party – BJP) cầm quyền, còn treo giải thưởng 1,5 triệu Mỹ kim cho ai lấy được đầu của nữ tài tử Bollywood Deepika Padukone, người đóng vai nữ hoàng trong phim Padmavati và đạo diễn phim này là ông Sanjay Leela Bhansali.
Vài nét về phim Padmavati
Phim Padmavati dài 163 phút, kể lại câu chuyện hoàng hậu Rani Padmavati thuộc triều đại Mewar, người xuất hiện trong bài thơ sử thi hồi thế kỷ 16 của Malik Muhammad Jayasi. Sau nhiều thế kỷ được kể lại qua thơ, hoàng hậu Rani Padmavati để lại dấu ấn trong lịch sử tuy có ít bằng chứng về sự tồn tại của bà. Phim dựa trên bản opera chuyển thể từ thơ từng diễn ở Paris và Rome.
Phim Padmavati được xây dựng với nội dung: Vốn là công chúa của Vương quốc Singhal, lại sở hữu nhan sắc tuyệt vời khiến bao kẻ say đắm, nàng Padmini chinh phục được trái tim của vua Ratan Sen, thuộc Vương quốc Mewar hùng mạnh. Vị vua tài ba này đã trải qua cuộc hành trình đầy phiêu lưu để tới cầu hôn và đưa người con gái trong mộng về kinh đô Chittor an toàn.
Trong khi đó, cũng do đam mê sắc đẹp “nghiêng nước nghiêng thành” của nàng Padmini, vua Sultan Alauddin Khalji của Vương quốc Hồi giáo Dehli dẫn quân đến tấn công Vương quốc Mewar và bao vây kinh đô Chittor. Sau nhiều trận đánh mang đầy tính sử thi, vua Ratan Sen tử vong trong cuộc chiến bảo vệ tổ quốc và người đẹp, hoàng hậu Padmini kiều diễm tự thiêu để bảo vệ tiết hạnh ngay trước khi kinh đô Chittor trở thành bãi hoang tàn. Cho tới tận bây giờ, câu chuyện tình bi tráng này vẫn có chỗ đứng khá vững chắc trong nền văn hóa Hindu giáo tại Ấn Độ.
Bộ phim Padmavati, được kỳ vọng trở thành phim ăn khách bán dược rất nhiều vé, tuy nnhiên, chưa kịp chiếu cho khán giả xem, đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ nhiều phía và phải lùi thời gian chiếu vô thời hạn.
Phim Padmavati được hãng phim Paramount thuộc công ty Viacom phát hành khắp thế giới vào ngày 01/12/2017, nay phải hoãn lại vì liên quan đến mối tình đơn phương giữa một bên là người cầm đầu quân Hồi giáo xam lược, một bên là hoàng hậu theo Ấn Độ giáo. Đây là lần đầu tiên Paramount phát hành một bộ phim Bollywood ra các thị trường khác ngoài Ấn Độ và là một trong những bộ phim được chờ đợi nhất trong năm.
Cùng với Sanjan Leela Bhansali, một trong số những nhà làm phim tài năng nhất phim trường Bollywood, Viacom 18 Motion Pictures đã tạo nên một kiệt tác điện ảnh sử thi là Padmavati, ghi lại tất cả vinh quang, sự dũng cảm, nhân phẩm và truyền thống Rajput. Bộ phim tự hào khắc họa một cách hùng hồn truyền thuyết vốn ăn sâu trong lòng người Ấn Độ và giới thiệu câu chuyện dũng cảm của dân tộc ta ra khắp thế giới. Đáng tiếc là phim đã bị phản đối kịch liệt.
Những kẻ phản đối phim Padmavati
Những người thuộc phe bảo thủ ở Ấn Độ cáo buộc phim có một chuỗi những giấc mơ, trong đó một vị vua Hồi giáo lại tơ tưởng hoàng hậu xứ Hindu. Mặc dù đạo diễn Bhansali đã nhiều lần bác bỏ ý kiến trên, khẳng định không có cảnh quay nào như vậy, phe bảo thủ vẫn phản đối dữ dội. Họ treo giải thưởng cho kẻ nào giết chết đạo diễn Bhansali và nữ tài tử đóng vai hoàng hậu Padmavati và đe dọa rạp nào chiếu phim Padmavati sẽ bị đốt cháy. Theo các báo cáo địa phương, trước đó, những người này đã đốt phim trường và trang phục đóng phim, đốt hình nộm đạo diễn Bhansali.
Sau nhiều lần sửa đổi, bộ phim không còn mang tên hoàng hậu Padmavita, đổi tên phim thành Padmaavat và lùi lịch chiếu, bộ phim này vẫn bị phe bảo thủ buộc tội xuyên tạc lịch sử, yêu cầu hủy bỏ …
Trong cuộc họp gần đây, các thành viên của Đảng Sarva Samaj Kalyan (Sarva Samaj Kalyan Party) – một tổ chức làm việc cấp cơ sở nhằm nâng cao xã hội và tin tưởng vào việc tạo ra một nền đất màu mỡ cho những người bị áp bức trong xã hội để mọi người sống trong hòa hợp – cũng quyết định tiến hành cuộc phản kháng theo giai đoạn để chống lại sự ra mắt của phim với tên gọi mới là Padmaavat.
Trong cuộc họp với 500 thành viên Sarva Samaj Kalyan tham dự, trong đó có khoảng 100 phụ nữ xuất thân từ những gia đình thuộc tầng lớp cao của thành phố. Phụ nữ thuộc cộng đồng Kshatriya, một trong 4 tầng lớp của xã hội Hindu tại thành phố Chittorgarh, cũng đưa ra lời đe doạ sẽ tự thiêu tập thể nếu phim Padmaavat (tên cũ Padmavati) với cáo buộc “bóp méo lịch sử” vẫn tiếp tục chiếu.
Trả lời ký giả IANS (India’s Largest Independent News Service), phát ngôn viên nhóm Shri Rajput Karni Sena, một tổ chức giai cấp Rajput ở Ấn Độ, tham gia vào các cuộc biểu tình bạo lực đối với một số vấn đề, gần đây nhất là khởi xướng việc phản đối phim Padmaavat (tên mới của phim), ông Virendra Singh tuyên bố, kể từ ngày 17/01/2018, họ sẽ chặn tất cả đường cao tốc và đường tàu chạy ngang qua thành phố Chittorgarh. Thậm chí họ còn đe doạ sẽ đốt rạp chiếu phim nếu các nhà làm phim không cho họ kiểm duyệt trước khi chiếu cho khán giả xem.
Trước thời điểm phim Padmavati công chiếu, nhiều thành viên của Rajput Karni Sena – một tổ chức có liên quan tới tầng lớp chiến binh thuộc hoàng tộc Rajput, từng trị vì Vương quốc Mewar, đã lên tiếng phản đối gay gắt tác phẩm điện ảnh này. Họ cho rằng, nội dung phim xuyên tạc lịch sử khi miêu tả sâu sắc thứ tình cảm hoàng hậu Padmini kiều diễm dành cho kẻ xâm lăng ngoại đạo, đồng thời còn để nữ hoàng nhảy múa trong trang phục hở hang với phần bụng lộ hết ra ngoài
Nhóm người trên đã kêu goi biểu tình trên toàn quốc nhằm phản đối sự ra mắt của bộ phim, bao gồm: Dán các loại bích chương và biểu ngữ kích động, phá hoại các rạp, thậm chí đốt cháy tấm biển quảng cáo về bộ phim đang được nhiều nhà phê bình điện ảnh ca ngợi.
Thủ hiến nhiều bang tại Ấn Độ cũng yêu cầu kiểm duyệt gắt gao nội dung trong phim Padmavati, cắt bỏ tất cả cảnh quay mang tính phản cảm đối với văn hóa Hindu giáo khiến nó bị Tòa án Tối cao ra lệnh hoãn chiếu vô thời hạn.
Phản ứng bạo lực đối với việc phát hành phim Padmavati tiếp tục cho thấy đảng cầm quyền của Thủ tướng Modi là một chính đảng bảo thủ.
Ngoài ra, họ còn muốn trừng phạt nữ diễn viên Deepika Padukone đóng vai Hoàng hậu Padmini, nam diễn viên Ranveer Singh đóng vai vị vua Hồi giáo xâm lược cũng như đạo diễn Sanjay Leela Bhansali.
Ngày 19/11/2017, ông Suraj Pal Amu, nghị sĩ, đại diện truyền thông của chính đảng cầm quyền Bharatiya Janata Party (BJP) tại bang Haryana, còn thẳng thừng tuyên bố treo giải thưởng 1.5 triệu Mỹ kim cho ai lấy được thủ cấp của nữ tài tử Padukone cùng đạo diễn Bhansali.
Ông ta còn khẳng định sẽ làm hết sức mình để phim Padmavati không bao giờ xuất hiện trên đất Ấn Độ.
Trước những lời đe dọa trên, nữ tài tử Padukone buộc phải lên tiếng trong cơn hoảng loạn: “Thật không thể tin nổi. Tôi và đoàn làm phim chỉ có trách nhiệm trả lời trước ủy ban kiểm duyệt phim. Tôi tin là không có điều gì ngăn cản được bộ phim tuyệt vời này được công chiếu“.
Một số giới chức cấp cao thuộc Bharatiya Janata Party (BJP) không đồng tình với việc cấm chiếu phim Padmavati đã chỉ trích lời nói của ông Amu. Họ cho rằng đó chỉ là ý kiến cá nhân ông Amu, hoàn toàn không đại diện cho quan điểm chính thức từ số đông thành viên thuộc đảng này. Họ cũng yêu cầu ông Amu phải từ chức, đồng thời đe dọa sẽ đưa hành động của ông ta ra trước pháp luật.
Náo loạn phim trường Bollywood
Bollywood là tên gọi không chính thức đặt cho kỹ nghệ sản xuất phim Ấn Độ có trụ sở tại Bombay, Ấn Độ. Tên Bollywood là sự kết hợp giữa Bombay, tên gọi cũ của thành phố Mumbai và Hollywood, kinh đô điện ảnh của Hoa Kỳ. Bollywood và các trung tâm sản xuất phim khác như Tamil ở Chennai, Telegu ở Hyderabad, một thành phố ở phía nam Ấn Độ, Bengal ở thành phố Kolkata (Calcutta), thủ phủ bang tây Bengal, … cùng nhau tạo nên ngành sản xuất phim phát triển mạnh tại Ấn Độ. Đây được coi là nơi sản xuất phim lớn nhất thế giới tính theo số lượng phim sản xuất hàng năm cũng như số vé bán ra tại các rạp chiếu phim.
Bollywood trở thành một phần quan trọng của văn hóa Hindu, không chỉ ở Ấn Độ, còn lan rộng sang Trung Đông, một phần của Châu Phi, một phần khu vực Đông Nam Á và cộng đồng người Nam Á trên toàn thế giới. Bollywood có lượng khán giả đông nhất tại các nước như Anh, Canada, Úc, Mỹ nơi có một lượng lớn người nhập cư gốc Ấn.
Tuy nhiên, sau khi phim Padmavati bị phản đối, phim trường Bollywood đã bị ảnh hưởng khá nhiều.
Theo Reuters, ngày 25/01/2018, nhiều người phản đối đã đốt cháy lốp xe và phá hoại các cửa hàng để phản đối việc phát hành phim Padmavati quay tại phim trường Bollywood đang gây nhiều tranh cãi, khiến các nhà làm phim ở một số bang phải từ bỏ kế hoạch chiếu phim.
Đầu tháng 01/2018, Toà án Tối cao Ấn Độ đã “dọn đường” cho việc phát hành bộ phim và đã ngăn cản các bang áp đặt các lệnh cấm nhằm vào nó. Tuy nhiên, bạo loạn nổ ra khắp các nơi có rạp chiếu phim này vì thế bộ phim vẫn chưa được chiếu ở nhiều nơi, bao gồm cả từ bang phía tây Gujarat đến trung tâm bang Madhya Pradesh và Rajasthan. Những nơi này đều là những thị trường lớn của phim trường Bollywood.
Hãng thông tấn Reuters dẫn lời ông Sandeep Jain, người sở hữu 7 rạp chiếu phim ở Madhya Pradesh, từng than thở: “Thật là mất mát lớn đối với chúng tôi, bởi vì đây là bộ phim lớn mà chúng tôi muốn công chiếu trong các rạp chiếu phim. Thế nhưng …đã không có sự hỗ trợ gì của nhà cầm quyền địa phương” …
Lý Anh