Phi thuyền Thường Nga 5 (Chang”e-5) sáng 17/12 đã hoàn thành sứ mạng 23 ngày trong vũ trụ, mang về Trái đất những mẫu đá đầu tiên từ Mặt trăng trong 44 năm, đưa Trung Quốc trở thành quốc gia thứ ba trên thế giới làm được điều này.
Buồng chứa mẫu vật nghiên cứu của phi thuyền Thường Nga 5 đã hạ cánh an toàn tại xuống địa điểm Siziwang Banner của Nội Mông vào lúc 2:00 ngày 17/12, đánh dấu sứ mệnh ngoài vũ trụ thành công nhất từ trước đến nay của Bắc Kinh.
Cơ quan Vũ trụ Quốc gia Trung Quốc (CNSA) cho biết, buồng chứa được tách khỏi phi thuyền Thường Nga 5 khi bay ngang phía nam Đại Tây Dương ở khoảng cách hơn 4.800km. Chưa đầy 1 tiếng sau khi buồng chứa mẫu vật hạ cánh, đội ngũ chuyên gia Trung Quốc đã có mặt tại bãi đáp để thu hồi.
Các nhà khoa học hành tinh tại Mỹ sẽ khó có cơ hội tiếp cận mẫu vật mà tàu Thường Nga 5 thu thập. NASA hiện vẫn giới hạn làm việc trực tiếp với cơ quan vũ trụ Trung Quốc và công ty do Trung Quốc sở hữu. Quy định này đã có hiệu lực vào năm 2011 trong bộ luật tài trợ ngân sách chính phủ cho NASA nhằm bảo vệ công nghệ hàng không vũ trụ Mỹ.
Luật pháp Mỹ không cấm những nhà khoa học ngoài NASA làm việc với đồng nghiệp tại Trung Quốc. Tuy nhiên, chính phủ Mỹ cũng không cho phép nhà khoa học Trung Quốc tiếp cận các mẫu đá Mặt Trăng mà các phi hành gia NASA thu thập từ chuỗi sứ mệnh thám hiểm Apollo. Bắc Kinh có thể sẽ áp dụng chính sách tương tự để đáp trả.
Là phi thuyền thăm dò thứ năm được đưa lên Mặt trăng, Thường Nga 5 được phóng lên từ bãi phóng Wenchang trên đảo Hải Nam hôm 24/11 và hạ cánh xuống Mặt trăng 1 tuần sau đó. Nó bắt đầu hành trình quay lại Trái đất khoảng 2 tuần trước.
Đây là những mẫu thí nghiệm đầu tiên được đưa về từ Mặt trăng kể từ năm 1976, rất lâu sau Mỹ và Liên Xô. Với mũi khoan và cánh tay robot, Thường Nga 5 lấy được gần 2kg mẫu đất đá trên bề mặt và sâu 2m dưới bề mặt miệng núi lửa Mons Rümker thuộc vùng lòng chảo được đặt tên là Oceanus Procellarum. Địa chất ở vùng này được tin là ít tuổi hơn so với khu vực mà người Mỹ và Nga đã lấy mẫu.
Các nhà khoa học hy vọng các mẫu được mang về sẽ làm sáng tỏ về lịch sử và sự tiến hóa của Mặt trăng cũng như Trái đất.
Phi thuyền đổ bộ của Thường Nga 5 cũng lần đầu tiên cắm cờ Trung Quốc trên Mặt trăng.
Hai tàu vũ trụ trước đây là Thường nga 1 và 2 chỉ quay quanh Mặt trăng, còn Thường Nga 3 có cú hạ cánh mềm cùng robot tự hành Thỏ Ngọc. Năm 2019, Thường Nga 4 trở thành tàu thăm dò đầu tiên đáp xuống nửa tối của Mặt trăng và hoạt động cùng robot tự hành Thỏ Ngọc 2 cho đến nay.
Với thành công này, chương trình Thường Nga đặt mục tiêu đưa các phi hành gia Trung Quốc lên thiên thể gần Trái đất nhất vào năm 2030 và thiết lập trạm nghiên cứu lâu dài trên cực nam của Mặt trăng trong tương lai.
Tham vọng vũ trụ của Trung Quốc không chỉ dừng ở Mặt trăng. Nước này đưa một tàu thăm dò lên Hỏa tinh từ tháng 7 năm nay và chuẩn bị đưa một trạm nghiên cứu vũ trụ vào không gian trong năm tới.