Mùa lễ cuối năm là mùa vui nhộn nhất trong năm! Nhiều đường phố và tư gia được trang trí với hàng ngàn ngọn đèn lộng lẫy và không khí tràn đầy tiếng nhạc. Đây là cơ hội đặc biệt để chụp hình những cảnh trang trí tráng lệ này, nhưng để tạo thành những tấm ảnh thật đẹp đáng ghi nhớ không phải là chuyện dễ. Sau đây là một vài bí quyết và ý tưởng bố cục, với vài hình minh họa.
Nói đại khái, bạn nên canh chụp khoảng giờ xanh – một tiếng trước bình minh và một tiếng sau hoàng hôn – vì độ tương phản giữa đèn sáng và bầu trời sẽ không quá gắt. Đừng lo nếu bạn không thể chụp tất cả hình của bạn trong những giờ này. Thật ra, đa số những hình trong bài này đều được chụp với bầu trời tối thui.
Bạn sẽ chụp hình trong lúc chiều chập choạng và về đêm, nên mang theo một chân máy tripod. Chụp rộng – dùng một ống kính góc rộng (số tiêu cự thấp hơn 35mm) – để lấy càng nhiều cảnh càng tốt. Chỉnh máy qua manual mode và chọn RAW format để có thể ‘cứu vãn’ những chỗ bị “cháy” trắng và bóng đen trong giai đoạn hậu kỳ.
Vệt sáng
Nếu bạn không tìm được những đường dẫn mắt thích hợp với bố cục, hãy thử tạo những đường đó với vệt sáng. Phơi sáng lâu với xe cộ và những nguồn ánh sáng khác chạy ngang. Máy ảnh cần phải cố định, vì vậy một chân máy tripod là dụng cụ cần thiết cho kỹ thuật này.
Theo quy luật, một vệt sáng có thể được chụp lại bằng cách dùng ISO thấp nhất, một khẩu độ nhỏ (số f-stop cao), và để tốc độ cửa chập mở lâu vài giây. Thí nghiệm với vài khoảng thời gian khác nhau để xác định exposure nào sẽ cho kết quả tốt nhất. Thử thách là để không lố sáng (over-expose) những vệt sáng. Kiểm soát biểu đồ histogram nếu những chỗ highlights không bị “cháy”.
Bố cục
Bố cục là điều chủ yếu! Bạn có thể thấy một cảnh đẹp nhưng nếu không biết cách trình bày nó tới người xem, ngay cả những chi tiết đẹp nhất cũng có thể bị chôn vùi trong tấm hình. Nếu chụp một cái cây, đừng chỉ chụp hình cây đó, cho thêm phần tiền cảnh dẫn tới cây đó.
Cách phổ biến nhất để dẫn mắt người xem là dùng những đường (lằn) dẫn mắt. Điều quan trọng là bỏ chút thời gian để nhìn xung quanh và tìm những đường đó. Bạn sẽ ngạc nhiên là chúng có khắp nơi, có thể tìm chúng ở những chỗ như cầu thang máy và trên mặt đất.
Đường cong
Ngoài những đường thẳng, cũng cần tìm những đường cong. Đường cong thì càng có động lực cho bố cục! Những loại đường cong phổ thông nhất trong nhiếp ảnh là đường cong “C” và “S”. Có thể tìm thấy những đường cong này trong thiên nhiên (thí dụ: sông và đồi) và trên đường phố của hầu hết những thành phố.
Người trong cảnh
Nếu không thể tránh những đám đông, bạn có thể cố ý cho người vào bố cục để người xem có cảm giác phối cảnh. Đó là một cách tốt để cho thấy vẽ nguy nga và vĩ đại của một số trang trí đèn. Có thể làm mờ người trong hình với tốc độ chậm để biểu hiện sự di động và năng lực của nơi chốn đó hoặc chụp một tấm đứng yên như hình bóng đen.
Phản chiếu
Dùng những cảnh phản chiếu để cho thêm phần sáng tạo. Bóng phản chiếu có thể làm tăng gấp đôi khung cảnh, thêm phần kết cấu và cân bằng tấm hình của bạn với sự cân đối. Mặt nước thường được dùng trong nhiếp ảnh phản chiếu. Ngoài những mặt nước tự nhiên như hồ và sông, những vũng nước cũng có thể được dùng, nhất là trong thành phố.
Thả bộ sau một trận mưa và tìm kiếm những vũng nước. Để chụp những cảnh đó, cần đặt máy ảnh và chân máy thật gần mặt đất. Cũng có thể tìm những mặt phản chiếu khác trên những tòa building như kiếng và nhôm/thép, và những chiếc xe hơi láng cón.
Nhớ nhìn xuống!
Cố tìm những sân thượng và hành lang ở những nơi công cộng. Chụp hình từ một địa điểm trên cao với một ống kính góc rộng là cách thật hay để ghi lại những khung cảnh của mùa lễ. Góc cạnh từ trên cao cũng có thể được dùng để lấy nhiều hơn một cảnh đèn trong một khung hình.
Chân dung trong cảnh đèn
Nếu chụp hình khi máy ảnh đang để trong Auto mode, một trong hai điều sẽ xảy ra. Khi không có đèn flash, hình sẽ có nhiều quệt mờ vì máy ảnh cần một tốc độ cửa chập thật lâu về ban đêm. Hoặc khi có đèn flash, chủ thể sẽ được thắp sáng (quá sáng!) trong khi hậu cảnh lại tối thui. Đây là một trường hợp “từ thất bại tới thất bại”, nhất là nếu muốn đặt chủ thể trong một khung cảnh đẹp.
Bạn cần chuyển máy ảnh qua Manual mode. Chỉnh khẩu độ và tốc độ cửa chập trong máy ảnh cho vừa phơi sáng hậu cảnh, hoặc hơi đậm, rồi sau đó dùng đèn flash để thắp sáng chủ thể.
Để đi sâu vào kỹ thuật này, các bạn hãy xem tấm hình minh họa dưới đây, đã được chụp vào đêm Christmas Eve tại khu Toronto Market.
Trong khi cả gia đình đều mặc áo lạnh màu đỏ (cho đúng mùa Giáng Sinh), tôi cũng mặc áo đỏ… bên trong, và dự định cởi lớp áo khoác khi chụp hình nhưng rất tiếc lúc đó gió quá lạnh (đến nỗi nước mắt nước mũi chảy ròng ròng).
Hình được chụp với một Nikon Speedlight và một 120cm Octa box. Đèn được đặt khỏi góc cạnh của máy ảnh cho ánh sáng không quá gắt và 1-chiều. Để tránh trường hợp đèn flash hiện lên nét xanh khi chụp trong khung cảnh trang trí bóng đèn vàng (tungsten), tôi dùng phân nửa CTO gel (Nhiệt độ Màu Cam) để điều chỉnh ánh sáng từ đèn flash cho ấm hơn và hợp với màu của hậu cảnh.
AN
(andyfotopro@yahoo.com)